Δασικά Είδη Δέντρων που συμβιώνουν με την Τρούφα

Τα Σημαντικότερα Δασικά Είδη που Συμβιώνουν με Υπόγειους Μύκητες του Γένους Tuber

Τα κυριότερα τρουφοφόρα είδη δασικών δέντρων και θάμνων (βάσει ελληνικών καταγραφών και διεθνούς βιβλιογραφίας) που οι ρίζες τους συμβιώνουν (μυκορριζικά) με το μυκήλιο της τρούφας είναι:

• ·         Η Δρυς η ευθύφλοιος ή κήρρις (Quercus cerris)

• ·         Η χνοωδη Δρυς (Quercus pubescens)

• ·         Το Πουρνάρι (Quercus coccifera)

• ·         Η Αριά (Quercus ilex)

• ·         Ο Γαύρος ο ανατολικός (Carpinus orientalis)

• ·         Η Φουντουκιά (Corylus avellana)

• ·         Η μαύρη Πεύκη (Pinus nigra)

• ·         Η χαλέπιος Πεύκη (Pinus halepensis)

Ευθύφλοιος δρυς (Quercus cerris)

Η ευθύφλοιος δρυς είναι φυλλοβόλο δέντρο

με πλατιά κωνική κόμη, βραχύβιο

Φύεται σε διάφορα εδάφη. Είναι είδος φιλόφωτο, ψυχρόβιο  και  απαιτητικό, που εξαπλώνεται στη ζώνη των φυλλοβόλων πλατυ-φύλλων σε αμιγείς ή μικτές συστάδες με πλατύφυλλα κυρίως οξυά, ελάτη, μαύρη και δασική πεύκη.

Γεωγραφική εξάπλωση: Σε όλη την Ελλάδα, τη Νότια και την κεντρική Ευρώπη.

Στην Ισπανία και την Ιταλία αποτελεί ένα από τα βασικά είδη που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία τεχνητών φυτειών μελανόσπορης τρούφας.

Χνοώδη δρυς (Quercus pubescens)

Η χνοώδης δρυς είναι φυλλοβόλο δέντρο όπου τα φύλλα της πέφτουν μέσα στο χειμώνα συνήθως μικρό έως μέσου ύψους (12-20 μέτρα), στρεβλό με φύλλα μικρά (5-10 εκ.).

Φύεται σε άγονα πετρώδη εδάφη. Είναι είδος θερμόβιο, λίγο απαιτητικό από το έδαφος σε θρεπτικές ουσίες και βάθος.

Γεωγραφική εξάπλωση: Στη Ν. Ευρώπη, Κριμαία, Καύκασο, και Μ. Ασία και φυσικά στην Ελλάδα.

Στη Γαλλία αποτελεί το βασικό είδος που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία τεχνητών φυτειών μελανόσπορης τρούφας.

 Πουρνάρι (Quercus coccifera)

Το πουρνάρι  είναι δέντρο αειθαλές με μορφή μεγάλου θάμνου μικρού έως μεσαίου ύψους (1-12 μέτρα). Σε περιοχές με εντατική επί χρόνια βόσκηση μετατρέπεται σε δέντρο μεσαίου ύψους.

Είναι είδος θερμόβιο, φιλόφωτο, χωρίς μεγάλες απαιτήσεις από το έδαφος. Φύεται σε ξερές και πετρώδεις περιοχές χαμηλού κυρίως υψομέτρου. 

Γεωγραφική εξάπλωση: Ανατολική παραμεσόγεια περιοχή, εξ αυτής και στην Ελλάδα.

Παράγει τρούφες πολύ αρωματικές, από πολύ πρώιμη ηλικία (4ο έτος).

Αριά (Quercus ilex)

Η Αριά είναι αειθαλές θάμνος ή μικρό δέντρο μικρού ή μέσου ύψους ( 4 - 13 μέτρα).

Είναι είδος πράσινης δρυός, φιλόφωτο, θερμόβιο, με απαιτήσεις από το έδαφος περιορισμένες.

Γεωγραφική εξάπλωση: Ανατολική παραμεσόγεια περιοχή συμπεριλαμβανομένου και της Ελλάδας. Έχει καταγραφεί να συμβιώνει με είδη άγριας τρούφας και χρησιμοποιείται σε φυτείες. 

 

Γαύρος ο ανατολικός (Carpinus orientalis)

Ο γαύρος ο ανατολικός είναι φυλλοβόλο δέντρο ή μεγάλος θάμνος με πλατιά κόμη μέσου ύψους (10 - 15 μέτρα).

Είναι είδος χωρίς μεγάλες απαιτήσεις από το έδαφος. Φύεται ικανοποιητικά σε ασβεστολιθικά εδάφη και έντονα βραχώδεις θέσεις. 

Γεωγραφική εξάπλωση: ΝΑ. Ευρώπη, από την Ιταλία έως τον Καύκασο, στη Μ. Ασία και φυσικά στην Ελλάδα. 

Συμβιώνει με πολλά είδη τρούφας.

 

Φουντουκια (Corylus avellana)

Η Φουντουκιά είναι μεγάλος φυλλοβόλος θάμνος που το ύψος του δεν ξεπερνά τα 5 μέτρα.

Είναι είδος απαιτητικό, ημισκιόφυτο που αυξάνεται καλά σε εδάφη πλούσια, δροσερά και χαλαρά.

Γεωγραφική εξάπλωση: Ν Ευρώπη συμπεριλαμβανομένου της Ελλάδας και στην  Μ. Ασία.

Είναι είδος που μαζί με τη χνουδωτή δρυ  χρησιμοποιείται ευρέως σε τεχνητές φυτείες για τρουφοπαραγωγή και συμβιώνει με πάρα πολλά είδη.

  

Μαύρη Πεύκη (Pinus nigra)

Η μαύρη Πεύκη είναι δέντρο ύψους 20-40 μέτρα. Τα κλαδιά του φύονται σε σπονδύλους. Η κόμη του είναι στην αρχή πλατιά πυραμιδοειδής και αργότερα ομπρελοειδής.

Φλοιός σκούρος σταχτής με βαθιά σχισμένο ξηρόφλοιο. 

Βιολογικές απαιτήσεις: Είδος λιτοδίαιτο που μπορεί να αναπτυχθεί σε ξηρά και φτωχά εδάφη ανεξάρτητα από το υπεδάφιο υπόστρωμα. Είναι ημισκιόφυτο και αντέχει περισσότερο στη σκιά από όλα τα ελληνικά πεύκα (εκτός από τη βαλκανική πεύκη).

Γεωγραφική εξάπλωση: Στη Ν. Ευρώπη και Δ. Ασία, συγκεκριμένα στην Ισπανία, Ν. Γαλλία, Κορσική, Σικελία, Ν. Ιταλία, Βαλκανική χερσόνησο, Κριμαία, Εύξεινος Πόντος, Μ.Ασία, Κύπρος και Μαρόκο. Στην Ελλάδα φύεται στην Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη, Σάμο, Εύβοια, Λέσβο και Θάσο.

Έχει καταγραφεί ότι συμβιώνει με διάφορα είδη τρούφας και συγκεκριμένα Tuber melanosporum, T. rufum, T. magnatum, T. excavatum, T. mesentericum, T. aestivum και T. aestivum var.Uncinatum.

 

Χαλέπιος πεύκη (Pinus halepensis)

Η χαλέπιος Πεύκη είναι δέντρο ύψους 10-20 μέτρα. Κορμός συνήθως στρεβλός και διακλάδωση όχι σε σπονδύλους.

Βιολογικές απαιτήσεις: Είδος με μεγάλη προσαρμοστική ικανότητα λιτοδίαιτο. Αναπτύσσεται σε πολύ διαφορετικά εδάφη, ακόμα και σε άγονα, ξηρά και αβαθή. Είναι πολύ φωτόφιλο είδος, ίσως το πιο απαιτητικό από όλα τα είδη πεύκων.

Γεωγραφική εξάπλωση: Στη Β. Αφρική, Ισπανία , Ν. Γαλλία, Ιταλία, Αλβανία , Γιουγκοσλαβία , Τουρκία, Συρία, Λίβανο και Παλαιστίνη. Στην Ελλάδα, στην Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο, Χαλκιδική, Πήλιο, Εύβοια, Σκύρος και μερικά άλλα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους.

Έχει καταγραφεί ότι συμβιώνει με ανοιξιάτικη τρούφα και διάφορα είδη υπογείων μυκήτων.

 

  

 

Βασίλης Χριστόπουλος

Δασολόγος - Εκπαιδευτής Σκύλων

Σύμβουλος  Πολύτιμης Τρούφας